Ultra ekstremistička sunitska grupa Islamska država Irak i Levant (ISIL) zauzela je dva nova grada tokom velike ofanzive na području sjevernog i centralnog Iraka, a zbog drastičnog pogoršanja bezbjednosne situacije Ministarstvo spoljnih poslova BiH preporučilo je danas državljanima BiH da se uzdrže od putovanja u ovu zemlju.
Snage bezbednosti u velikom broju napuštaju svoja radna mjesta, ostavljaju vozila i uniforme, bježeći pred džihadistima, a pola miliona ljudi je primorano da ode iz svojih kuća.
Mediji u međuvremenu izvještavaju da se trenutno vode okršaji nedaleko od Bakube, na samo 50 kilometara sjeverno od Bagdada.
Dok ekstremisti napreduju prema glavnom gradu, iračko Ministarstvo unutrašnjih poslova je saopštilo da je uveden novi plan za njegovu zaštitu. “Plan sadrži intenzivnije razmeštanje snaga, jačanje obavještajnih aktivnosti i upotrebu tehnologije kao što su (izviđački) baloni i kamere, i druge opreme”, rekao je danas brigadni general Saad Man.
Šiitski premijer Nuri al Maliki saopštio je da će vlada naoružati i opremiti građane koji žele da se dobrovoljno bore protiv islamista.
I vrhovni šiitski vođa ajatolah Ali al Sistani pozvao je danas Iračane da uzmu oružje protiv “terorista”.
“Građani koji mogu da nose oružje i bore se protiv terorista, brane svoju zemlju i svoj narod i svoja sveta mjesta, treba da budu dobrovoljci i da se pridruže snagama bezbjednosti radi postizanja tog svetog cilja”, poručio je Iračanima Sistani, prenela je agencija AFP.
Britanski BBC ocjenio je danas da se džihadisti u stvari približavaju svom cilju – stvaranju islamskog emirata.
“Njujork tajms” piše da je ono što se događa u Iraku katastrofa i da je zapanjujuće da su Iračani i Amerikanci, koji razmjenjujuju obavještajne podatke, zatečeni brzinom kojom pobunjenici ostvaruju pobjede, a u vojsci dezertiraju.
Sunitski islamisti osvojili su Sadiju i Džalavlu, u provinciji Dijala, i okolna područja, dok SAD razmatraju “sve opcije”, uključujući vojnu akciju.
Osim gradova koje je u Iraku zauzela, grupa je široko prisutna u pograničnom pojasu sa Turskom i Sirijom i čuvena je po brutalnim metodama na teritorijama koje kontroliše.
BBC ističe da ako ISIL može da drži pod kontrolom Mosul, drugi po veličini irački grad, i učvrsti tu svoje prisustvo, to će biti veliki korak ka ostvarenju njihovog cilja da stvore islamski emirat koji će se prostirati u Iraku i Siriji.
To bi bio najznačajniji uspjeh džihadista od napada Al kaide na SAD 11. septembra 2001. godine, navodi BBC.
To bi moglo, takođe, da vodi drugim promjenama na granicama koje su uspostavile Velika Britanija i Francuska na Bliskom istoku prije jednog vjeka, počevši sa raspadom Iraka po sektaškoj liniji.
Uspeh ISIL, ultra ekstremističke sunitske grupe, može samo još više da pogorša previranja na Bliskom istoku i njihov uspjeh produbiće sektaški konflikt između sunita i šiita, što je već najopasniji izazov na Bliskom istoku, navodi BBC.
Iran, gdje žive pretežno šiiti, dijeli granicu sa Irakom i direktno je povezan sa iračkim šiitskim premijerom Nurijem el Malikijem i ima bliske veze sa pojedinim iračkim šiitskim milicijama.
Poznavaoci prilika ukazuju da je hitro zauzimanje Mosula pokazalo kako su sukobi u Siriji i Iraku rezultirali regionalnom pobunom, u kojoj se pobunjenici lako kreću kroz poroznu iračko-sirijsku granicu.
Premijer Maliki je tajno zatražio od administracije Baraka Obame da izvede vazdušne udare protiv ekstremista.
Smrtonosni obračuni počeli su u Mosulu 6. juna i to je drugi irački grad, poslije Faludže, koji je pao u ruke pripadnika grupe ISIL – izdanaka Al kaide.
Nasilje u Iraku u porastu je od odlaska Amerikanaca, 2011. godine, a naročito se rasplamsalo otkad je 2013. šiitski premijer Maliki pokrenuo ofanzivu protiv ISIL, dok je činio poteze i protiv opozicionih ličnosti.
Grupa ISIL je osnovana aprila 2013. godine i praktično je “izrasla” iz Al kaide u Iraku. Iako ih se Al kaida u međuvremenu odrekla, pripadnici ISIL glavni su džihadisti koji se bore protiv snaga Bašara al Asada u Siriji.
Procjenjuje se, iako ne postoje precizni podaci, da grupu čine hiljade boraca, a zapadni izvještači iz regiona ocenjuju da se čini da je ISIL oduzela Al kaidi “titulu” najopasnijih džihadista na svetu.
Organizaciju predvodi Abu Bakr al Bagdadi, Iračanin za kojeg se veruje da je rođen 1971. u Samari, severno od Bagdada i koji se pridružio ekstremistima poslije američke invazije 2003.
ZADNJE VIJESTI IZ Izdvojeno Svijet
