Nova koaliciona Vlada Grčke, premijera Aleksisa Ciprasa, trebala bi da danas, tokom svog prvog sastanka, objelodani strategiju za najavljene ponovne pregovore s EU o ogromnom državnom dugu.
Novi ministar finansija, Janis Varufaki, oštar kritičar politike štednje, morat će da angažuje sve svoje snage da bi ubijedio Brisel da prihvati da uopće ponovo razgovara o dugu Grčke.
“Pregovori su skoro počeli, moraju se zasukati rukavi i mora se raditi”, rekao je Varufakis novinarima u ponedjeljak uvečer, poslije sastanka sa šefom Eurogrupe Jeroenom Dijsselbloemom koji bi trebao da se u petak u Atini sastane s premijerom.
Tačka sukoba Atine i Brisela je već utvrđena: EU je postavila Grčkoj kraj februara kao rok za određene reforme, da bi joj dala još sedam milijardi eura pomoći, a premijer Cipras je već ukazao da mu ta vrsta ultimatuma nije po volji.
U utorak uvečer, zvaničnik Centralne banke Njemačke, Joachim Nagel, upozorio je novu grčku vladu da ne zaustavlja program evropske pomoći. To bi imalo “fatalne posljedice” po grčke banke, upozorio je on u izjavi njemačkom listu “Handelsblatt” od srijede.
“Grčke banke će izgubiti pristup novcu iz Centralne banke”, ukazao je Nagel i dodao da bi to bilo zabrinjavajuće opasno.
Evropski komesar za ekonomske i finansijske poslove, Francuz Pierre Moscovici je isključio mogućnost da Evropska komisija novim grčkim vlastima da bilo kakvu “pauzu”, što je rekao za današnje izdanje dnevnika “Le Parisien”.
Neuobičajen u grčkoj političkoj klasi, novi ministar Varufakis je 53-godišnji profesor ekonomije, žestok zagovornik otpisa javnog duga i “okončavanja mjera štednje”.
Tim odgovoran za ponovne pregovore o dugu će biti pod nadzorom potpredsjednika Vlade Joanisa Dragasakisa, ekonomiste umjerenih stavova i kadra stranke radikalne ljevice Siriza.
Drugi “teškaš” u novoj vladi, ekonomista Jorgos Statakis, 61-godišnji profesor Univerziteta na Kritu, biće zadužen za “super-ministarstvo” ekonomije, infrastrukture, trgovačke mornarice i turizma.
U Ministarstvo vanjskih poslova, premijer Cipras je postavio Nikosa Kocijasa, profesora političke teorije i bivšeg diplomatskog savjetnika. Njegov zamjenik zadužen za međunarodne ekonomske odnose je Euklidis Cakalotos, profesor finansija s Univerziteta u Atini, i on će vjerovatno biti u timu za pregovore o dugu.
Na pitanje novinara šta o restrukturiranju duga očekuje Atina, Cakalotos je rekao da je “sve otvoreno”.
“Na Evropi je da odluči da li je demokratska(…), a demokratska Evropa treba da sluša šta ljudi govore”, rekao je on.
Smanjenje tereta grčkog duga koji predstavlja 175 posto njenog bruto-domaćeg proizvoda, odnosno oko 316 milijardi eura, ključna je tačka ekonomskog i političkog programa stranke Siriza Aleksisa Ciprasa.
U utorak, nakon duge šutnje, njemačka kancelarka Angela Merkel prihvatila je da Ciprasu čestita pobjedu i poželjela mu je “snagu i uspjeh”.
Većina ministara je položila građansku zakletvu pred predsjednikom Republike Karolosom Papuljasom, raskidajući s tradicijom u Grčkoj da ta ceremonija bude vjerska, pred arhiepiskopom Atinskim.
Međutim, neki članovi nove vlade, na čelu s novim ministrom odbrane Panosom Kamenosom, liderom nacionalističke desničarske partije Nezavisni Grci koja je koalicioni saveznik Sirize, položili su vjersku zakletvu pred arhiepiskopom, poglavarom Grčke Pravoslavne Crkve.
Indeks Atinske berze pao je naglo po objavljivanju sastava Vlade u utorak, za 6,4 posto, a na kraju dana gubitak se smanjio na 3,69 posto. Kamata na grčke obveznice s desetogodišnjim važenjem je skočila na 9,6 posto.