Možda toga nismo toliko svjesni, ali našu uobičajenu dnevnu rutinu u velikoj mjeri određuje kretanje zemlje i smjenjivanje dana i noći. Ali šta ako jutro, u smislu u kom ga doživljavamo, nikada ne dođe?
Upravo tako zimi žive stanovnici krajnjeg sjevera Norveške. Grad Longjerbijen je najsjevernije naseljeno mjesto na svijetu. Trenutno je mrak, koji se spustio u novembru, a sunce će izaći tek u februaru. Smješten nedaleko od Sjevernog pola, ovaj grad živi na potpuno drugačiji način koji fascinira svakoga ko ga posjeti.
Nakon sedam godina ljudi se sele
Longjerbijen je najveće naselje i glavni grad norveškog arhipelaga Svalbard, koji se nalazi između Skandinavskog poluostrva i Grenlanda. Nalazi se na Špicbergenu, najvećem ostrvu arhipelaga, i trenutno na njemu, u zavisnosti od izvora, živi između 1.800 i 2.400 ljudi. Broj stanovnika se stalno mijenja jer, prema statistici Norveške, stanovnici tamo provode u prosjeku samo sedam godina. Većina su Norvežani i Rusi, ali u gradu žive ljudi iz čak 53 različite zemlje!
Ima i starosjedilaca, čije su porodice u selu već nekoliko generacija, ali su u manjini. Grad je osnovan 1906. godine, a u prošlosti je osnovna djelatnost bila vađenje uglja. Iako se nalazi u Arktičkom krugu, čini se da mjesto živi sasvim normalno. Imaju aerodrom, prodavnice, tri hotela, univerzitet…
U gradu se nalaze hoteli, prodavnice, restorani
Na stranicama Turističke zajednice Svalbarda i sami stanovnici Longjera otkrivaju brojne neobičnosti koje proizilaze iz toga što se nalaze u jednom od najhladnijih dijelova svijeta. Ovaj grad je obično prva stanica za sve koji žele da istraže arktičku divljinu, koja je praktično usred grada. Imaju razvijenu turističku uslugu sa nekoliko hotela, restorana i prodavnica, a grad ima i sopstvenu pivaru, fabriku čokolade i plastenik iz kojih se snabdijevaju svježim začinskim biljem i povrćem. Poznati su po gostoprimstvu i visokom nivou usluge za svakog gosta. Ali kako oni sami žive?
Studenti univerziteta moraju da nauče da pucaju
Stanovnici Longjera smatraju da žive sasvim normalnim svakodnevnim životom, navodi se na stranici Visit Svalbard. Ipak, jasno im je da onima koji ih posmatraju spolja to može izgledati neobično. Pošto je ovo područje prepuno polarnih medvjeda, na primjer, sasvim je normalno da ljudi nose oružje kada napuste svoje domove. Na univerzitetu, koji ima oko 300 studenata, svi moraju da nauče da koriste vatreno oružje, prenosi Putnikofer.hr.
Grad ima jedan put za automobile, a posebne puteve za motorne sanke, koji su najpraktičniji način kretanja. Kao i u staroj seriji „Život na sjeveru“, sasvim je normalno vidjeti soba kako šeta ulicama grada. Stanovnici se i danas izuvaju kada uđu u hotele i restorane, tradicija koja je nastala iz vremena kada je većina njih na obući nosila ostatke uglja iz rudnika. Rudarska infrastruktura je i dalje očuvana u okolini naselja.
Nema sahrana jer se tijela ne razgrade od hladnoće
Od zanimljivosti vezanih za Longjerbijen, izdvaja se da je u gradu zabranjeno umrijeti! Umiranje je „zabranjeno“ od 1950. godine, nakon što je otkriveno da se leševi zakopani na lokalnom groblju jednostavno ne raspadaju zbog hladnoće. Štaviše, živi uzorci virusa koji je izazvao pandemiju španske gripe iz 1918. nedavno su otkriveni u davno zakopanim tijelima. Danas se ljudi koji se približavaju smrti u Longjerbijenu prevoze avionom da slete za svoje posljednje dane. Osim umiranja, mačke su također zabranjene. Naime, Svalbard je prirodno stanište arktičkih ptica, a smatralo se da mačke ugrožavaju njihov opstanak.
Zimske šetnje sa lampom
Od četiri mjeseca koliko traje „noć“, oko dva i po je potpuni mrak i ljudi se kreću po gradu sa lampama. Ljeti je sezona „ponoćnog sunca“ i mrak ne pada od maja do avgusta. I pored ovakvih uslova, stanovnici normalno izlaze, druže se i ne zatvaraju svoje kuće čak ni zimi, kada je prosječna temperatura između -5 i -17 stepeni. Nije neobično da poslije posla, umotani u šal, sa rukavicama na rukama, popiju piće sa prijateljima na otvorenom, sa pogledom na polarnu svjetlost.
Do 1989. Longjerbijen je bio grad u vlasništvu nacionalne rudarske kompanije, koja je kontrolisala većinu infrastrukture i usluga. Danas imaju Gradsko vijeće i funkcionišu demokratski, kao i opštine na kopnu. Gradu i ostrvu je mnogo pomoglo otvaranje aerodroma Svalbard Longijer 1975. godine, čime su ostrva dostupna tokom cijele godine, prenosi N1.
ZADNJE VIJESTI IZ Zanimljivosti
