BRISEL – Novi generalni sekretar NATO Norvežanin Jens Stoltenberg bi mogao da doprinese popuštanju odnosa sa Rusijom, ocenjuju analitičari u Briselu. Stoltenberg će u srijedu preuzeti dužnost u jeku krize u Ukrajini koju je njegov prethodnik, Anders Fog Rasmusen nazvao “najvećim bezbednosnim izazovom od kraja hladnog rata”.
I dok se Rasmusen tokom posljednjih mjeseci svog mandata nije ustezao od upotrebe teških riječi na račun Rusije koju je često nazivao “agresorom”, Stoltenbergova politička karijera nagoveštava trezveniji pristup.
Kao norveški premijer iz levičarske Laburističke stranke, Stoltenberg je negovao dobrosusjedske odnose sa Rusijom i uspostavio solidne veze sa ruskim predsjednikom Vladimirom Putinom i premijerom Aleksandrom Medvedovom.
Analitičari podsjećaju da je Stoltenberg tokom svog mandata uspješno okončao četvrt vijeka dug spor sa Rusijom oko Barencovog mora, što je formalizovano sporazumom koji je 2010. u Oslu potpisao sa Medvedevom.
Sam Stoltenberg se poslednjih mjeseci nije javno oglašavao o ukrajinskoj krizi, mada je u martu oštro osudio aneksiju Krima, koju je nazvao “brutalnim podsjećanjem na neophodnost postojanja NATO.”
NATO nema više opravdanja za postojanje, jer više nema Varšavskog pakta, kaže Žak Atali, dugogodišnji savetnik francuskog predsednika Fransoe Miterana i osnivač EBRD.
“Izbijanje novog hladnog rata je ogromna greška, nema više opravdanja za postajanje NATO-a. Potreban je savez demokratskih zemalja protiv terorizma. Potrebno je transformisati ga u savez demokratskih zemalja protiv terorizma, a to nije isto”, rekao je Atali u intervjuu za današnju “Politiku”. Atali ističe da se protiv terorizma treba boriti svim sredstvima, i da bi, naravno bilo bolje da se nisu stvorili uslovi da se terorizam u vidu Islamske države pojavi, jer ako je ta vojska toliko danas jaka, to je zato što su u njoj generali i oficiri Sadama Huseina. “Trebalo je zadržati ovu vojsku koja je bila organizovana, a ne uništiti je, to je bila ogromna greška”, naglasio je Atali.