Susjedi od Srbije traže bolju zaštitu manjina, a Njemačka najavljuje da će ostala pregovaračka poglavlja biti otvorena kada bude napredovala normalizacija odnosa sa Kosovom.
Uprkos tome što će Srbija do kraja juna u pregovorima sa Evropskom unijom najvjerovatnije otvoriti poglavlja 23 i 24, u Briselu se iza zatvorenih vrata i dalje vode žustre debate o tome kakva treba da bude zajednička pregovaračka pozicija prema Beogradu, saznaje Dojče vele.
Iz jednog dokumenta u koji je Dojče vele imao uvid, vidi se da susjedi od Srbije traže bolju zaštitu manjina, a Njemačka najavljuje da će ostala pregovaračka poglavlja biti otvorena kada bude napredovala normalizacija odnosa sa Kosovom. Kako saznaje Dojče vele, različite manje ili veće zahtjeve imaju Rumunija, Bugarska i Mađarska, ali i Njemačka i Finska. Tokom sastanka radne grupe Evropskog savjeta zadužene za pitanja proširenja, predstavnici Njemačke su prethodne sedmice ostali na poziciji da se pregovaračka poglavlja mogu otvarati samo ukoliko dođe do daljih pomaka u normalizaciji odnosa sa Kosovom. To, ipak, ne važi za već otvorena poglavlja 35 i 32, kao ni za poglavlja 23 i 24, koja bi trebalo da budu otvorena uskoro. Međutim, otvaranje ostalih poglavlja će Njemačka podržati tek “u svejtlu napretka u zatvaranju preostalih rupa u primjeni sporazuma o normalizaciji iz aprila 2013“. Iz jednog povjerljivog dokumenta njemačkog Ministarstva spoljnih poslova, u koji Dojče vele ima uvid, vidi se da Berlin zahtjeva da Beograd i Priština nastave tehnički dijalog, ali i razgovore visokih političkih predstavnika, čim se formira srpska vlada. Berlin insistira i da se evropska pregovaračka pozicija proširi tako da se pomenu i “zabrinjavajući“ glasovi tokom srpske predizborne kampanje. Prema stavu njemačkih diplomata, prečesto su u prvi plan tokom debate isticani “nacionalni interesi Srbije na Kosovu i u Republici Srpskoj“, a premalo se govorilo o “ambicijama za pristup EU”. U radnoj grupi zaduženoj za proširenje sjede predstavnici Evropske komisije i svih članica. Iz protokola se vidi da hrvatski predstavnik nije više imao posebnih primjedbi, ali su zato predstavnici Mađarske, Rumunije i Bugarske naglasili značaj monitoringa i zatražili da Brisel provjerava da li će se Srbija držati zadatih rokova za ispunjavanje akcionog plana. Stav Rumunije je da Brisel od Srbije mora jasnije da traži bolje omogućavanje vjerskih službi na jeziku manjina. Čini se, ipak, navodi Dojče vele, da u ovoj fazi neće biti daljih zatezanja ni blokada, jer je stav Evropske komisije o rumunskom zahtjevu da je akcioni plan Srbije o zaštiti manjina dovoljan, odnosno da ne treba tražiti više, jer su ispunjeni standardi Okvirnog sporazuma za zaštitu nacionalnih manjina Savjeta Evrope. Taj dokument je usvojen 1995. a Srbija ga je potpisala 2001. godine. Na primjedbe da treba strogo kontrolisati tempo kojim Beograd ispunjava ono što je zacrtano u akcionom planu za poglavlja 23 i 24, u Evropskoj komisiji navode da je “kvalitet važniji od brzine“. Iz dokumenta u koji je Dojče vele imao uvid proizlazi da je posebno predstavnik Finske naglasio značaj nezavisnog pravosuđa, primjerenog trajanja procesa, poboljšanja obrazovanja sudija i tužilaca, sprovođenje akcionog plana za borbu protiv korupcije i poboljšanja zakona o zaštiti podataka. Helsinki nije tražio da se u zajedničku pregovaračku poziciju sada uvode novi elementi, ali će tokom pregovora insistirati na pobrojanim temama, prenosi Dojče vele.