“Kina godinama promoviše velike investicije i inicijativu 16 + 1 kako bi povećala svoj uticaj u zemljama centralne i istočne Evrope, ali su ti njeni napori u posljednje vreme upalili alarmno zvonce u Briselu, naročito zbog aktivnosti Pekinga na Balkanu”, navodi se u tekstu.

Profesor asistent sa Univerziteta u Budimpešti Tamaš Maturai kaže za Politiko da je Kina sa projektima uspješnija na Zapadnom Balkanu – u Srbiji, Crnoj Gori i Bosni i Hercegovini, “gdje sredstva EU nisu dostupna, a propisi EU nisu primjenjivi”.

Lideri zemalja Zapadnog Balkana su, dodaje portal, “toplo dočekali kineske ekonomske inicijative, okrenuvši se izgradnji prijateljskih odnosa sa Pekingom”.

U Srbiji, koja ima najviše koristi od kineskih investicija u regionu, Kina je kupila fabrike i obezbijedila finansijska sredstva za puteve, mostove, energetske projekte i železnicu.

Ključni projekat Kine u ovom regionu je planirana izgradnja brze železnice Beograd-Budimpešta, a radovi na srpskoj dionici bi trebalo da počnu ove nedjelje.

Modernizacija pruge će, kako se dodaje, omogućiti kineskoj robi, koja dolazi iz luka u Grčkoj da brzo, preko Srbije, uđu u EU.

“EU pozdravlja investiciju – bilo domaću ili stranu – sve dok je u skladu sa zakonom EU”, izjavio je šef delegacije EU u Kini u februaru povodom tog projekta, podsjeća portal.

Istovremeno, Politiko ocjenjuje da “koliko god da je Peking planirao da 16 zemalja centralne i istočne Evrope budu kohezioni entitet koji će raditi zajedno na implementaciji zajedničkih projekata, te države u praksi imaju različite prioritete i posluju po različitim pravnim režimima” i dodaje da su države članice EU, a koje su dio te inicijative, manje otvorene za kineske investicije.

Kineski zvaničnici procjenjuju da je Kina investirala više od osam milijardi dolara u region centralne i istočne Evrope, sa kojim je prošlogodišnja bilateralna trgovina bila za 11 odsto veća nego 2011. godine.