PARIZ – Francuski filozof, politički i ekonomski teoretičar Žak Atali upozorio je da bi aktuelni pokušaji ponižavanja Rusije i težnja da se ona izoluje od ostalog svijeta mogli da dovedu do toga da Rusija postane neprijatelj sa kojim bi u jednom trenutku trebalo ratovati, kao i da se SAD opasno igraju strategijom ponižavanja i da bi uvlačenje u nju za Evropljane predstavljalo samoubistvo.
“Današnji pokušaji ponižavanja Rusije, težnja da se ona izoluje od ostatka svijeta pod izgovorom da se ne slaže s tim da se sa ruskojezičnim stanovništvom Ukrajine postupa kao sa građanima drugog reda, mogu dovesti do toga da ona postane neprijatelj, sa kojim će se u jednom trenutku morati ratovati”, naveo je osnivač i prvi predsjednik Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD) i nekadašnji savjetnik francuskog predsjednika Fransoa Miterana.
Atali, trenutno predsjednik neprofitne organizacije “Planet fajnans” (PlaNet Finance) koja se bori protiv siromaštva razvojem mikrokreditiranja, u tekstu objavljenom u francuskom časopisu “Ekspres” (L”Expres s) istakao je da će “Treći svijetski rat biti prirodna posljedica te geopolitike ponižavanja”.
“Posebno je glupo što Poljaci čine sve kako bi izolovali Rusiju, kao što je postupala Francuska da bi izolovala Nemačku 1920-ih”, istakao je on. “Ponižavanje Nemačke 1919. godine bezumnim Versajskim sporazumom vodilo je pobjedi nacizma, protiv kog se trebalo boriti, a Turska je 1995. odbijanjem članstva u Evropskoj uniji ponižena i predata u ruke za sada umjerenim islamistima, koji mogu jednog dana da se pretvore u neprijatelje”, naglasio je Atali.
Prema njegovim rečima, slično je poslije Drugog zalivskog rata raspuštanjem iračke vojske Sadama Huseina hiljade vojnika i oficira potpuno sekularne i dobro obučene armije za kratko popunilo redove tzv. Islamskog kalifata, koji pretenduje na okupljanje svih poniženih muslimana u svijetu u smrtonosnoj bici protiv Zapada. “Na isti način, održavanje brutalne i ponižavajuće ravnoteže snaga između Izraela i Palestine održava neke u iluziji ratne pobjede a druge u pothranjivanju njihove želje za uništenjem jevrejske države”, istakao je Atali. Prema riječima francuskog teoretičara, postoje ljudi koji bi pozdravili podizanje napetosti u svijetu koja će zaustaviti finansijsku krizu, obezbjediti posao vojnoj industriji i pljačku štediša putem poreza i reprograma javnih dugova u ime potrebe za odbranom zemlje koja se našla u opasnosti.
“SAD, geografski udaljene od budućih bojnih polja i koje skoro da nemaju potrebu više za izvorima energije sa Bliskog istoka ili Srednje Azije, igraju se opasno sa ovom strategijom, koja im može pomoći da prevaziđu njihovu finansijsku krizu, ali bi bila samoubistvo za Evropljane”, naglasio je Atali. Prema njegovom mišljenju, potrebno je da Zapad prema Arapima, Turcima i Rusima primjeni isti odnos kao prema Nemačkoj 1945. godine – da ih uvažava, ne raskida sa njima kontakte i da im predlaže zajedničke projekte. Posebno, kada je reč o Rusima, potrebno je prekinuti bojkot koji nanosi štetu jedino Evropi i privući ih vojnim naporima u okviru borbe protiv radikalnog islama, sa kojim se oni svakodnevno suočavaju na Kavkazu.
“Francuska može, treba da se osmjeli i predloži takvu promenu doktrine. Pritom je potrebno da ima smjelosti da prekine sa sljedbeničkim stavom drugih Evropljana, kao što je to radila u više prilika, i stane na čelo te geopolitike uvažavanja, pa čak i po cijenu privremene usamljenosti”, istakao je Atali. “U odnosima među ljudima, kao i među državama, ponižavanje može dovesti do besmislenih akata i nepomirljivih ratova”, naveo je autor kolumne u francuskom časopisu a prenio je “Hafington post” (Huffington post). “Treba uvažavati a ne unižavati druge, a ako je bilo ponižavanja, ako su kontakti prekinuti, treba ih obnoviti kako bi poniženi ipak bio dostupan za dijalog i kako se ne bi pretvorio u nepomirljivog neprijatelja, kog samo sila može držati pod kontrolom”, istakao je Atali.